Dzisiaj zajmiemy się alfabetem hiszpańskim on się różni niektórymi literami od naszego alfabetu. A z resztą zobaczcie sami. Nie różni się on znacząco od polskiego, większość literek jest ta sama. Czasem jedynie wymawiamy je inaczej, jak np. j czytamy jak polskie h, a za to h nigdy nie wymawiamy. Należy jednak podkreślić, że już samo opanowanie przedstawionych poniżej reguł pozwala poprawnie czytać po hiszpańsku! Inaczej niż np. w języku angielskim, gdzie jest wiele zasad, a każde słówko czyta się inaczej niż pisze- w hiszpańskim zasady są proste. Dlatego musimy się bardzo przyłożyć do lekcji czytania liter po hiszpańsku. Przy okazji: litera to po hiszpańsku la letra.
Jedyny problem, jaki możecie napotkać to regionalne różnice w wymowie. Musimy pamiętać, że język "żyje" dzięki ludziom, którzy się nim posługują i wraz z nimi wciąż ewoluuje. Nie ma jednej poprawnej wymowy, nawet w poszczególnach regionach Hiszpanii spotkacie się ze znaczącymi, niekiedy, różnicami. Tutaj zajmiemy się standardową, hiszpańską wymową. Z poszczególnymi akcentami oswoicie się z czasem, słuchając nagrań z różnych krajów hiszpańskojęzycznych.
Poniżej znajdziemy alfabet, informację jak czytamy poszczególne litery i przykłady prostych słówek, które pomogą nam zapamiętać wymowę. Oprócz tego zamieszczamy krótki komentarz na temat kolejnych literek, np. częstotliwość występowania. Zamieszczamy tu też informację jak czytać alfabet. Ta umiejętność jest potrzebna, gdy np. musimy przeliterować jakiemuś Hiszpanowi nasze trudne, polskie nazwisko.
Ok, przejdźmy już do konkretów, czas na alfabet:
Wymawiamy jak polskie k, kiedy stoi przed spółgłoską:
recto (czyt. rekto) - prosto, lección(czyt. leksjon)- lekcja
lub przed samogłoską a lub o:
casa (czyt. kasa) - dom, cosa (czyt. kosa) - rzecz.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy występuje po niej samogłoska e lub i (ce, ci) - wtedy wymawia się jak angielskie, seplenione th w wyrazie think (język należy umieścić między zębami) lub seplenione s. Można również wymawiać ją jak nasze polskie s, co jest popularne szczególnie w hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach Kanaryjskich oraz w Ameryce Łacińskiej, ale i nam na początek powinno wystarczyć: np.: cena (czyt. sena) - kolacja, cine (czyt. sine) - kino.
Zauważyliście już różnice w literach ??
Uff, to już koniec alfabetu. Pamiętajmy, że kiedy już nauczymy się wymawiać poszczególne litery, możemy zacząć czytać po hiszpańsku. Po prostu składamy je literka po literce.
Jeszcze pewna sprawa praktyczna. Słowo litera w hiszpańskim, tak jak i w polskim, jest rodzaju żeńskiego: la letra -litera. Dlatego nazwy liter są w hiszpańskim też rodzaju żeńskiego, czyli poprzedzamy je rodzajnikiem żeńskim la, np.:
B - la be
B - (litera) be
H - la hache
H - (litera) ha
P - la pe
P - (litera) pe
Ciekawostki o literach, które mają wyjątki :
Litera H
Jest w języku hiszpańskim literą niemą, nigdy nie jest wymawiana. Nawet gdy chcemy zapisać chichot, nie zapiszemy, np. hehehe, tylko jejeje (ponieważ polski dźwięk h zastepuje w hiszpańskim literka j), a gdy chcemy powiedzieć z zachwytem ah, wypowiemy jedynie a.
Litera G
Generalnie jak polskie g; wyjątkiem, podobnie jak przy literze c, jest sytuacja, gdy występuje po niej samogłoska e lub i (ge, gi) - wtedy wymawia się podobnie jak polskie h, tyle że bardziej charczące, gardłowe. Tak więc na przykład słowo la gente (ludzie), wymawia się jak polskie hente (nie zapominając o charakterystycznym "charczeniu"). Aby uzyskać dźwięk, który w języku polskim czyta się jako ge lub gi, umieszcza się w środku literę u (gue,gui). U nie jest w tej sytuacji w ogóle wymawiane - służy tylko rozdzieleniu liter, by uzyskać inny dźwięk. Tak więc przykładowo słowo la guerra (wojna) czyta się jak polskie gerra. Pozostaje jeszcze dopowiedzieć jak w hiszpańskim zapisać dźwięk, który po polsku oznaczyłoby się jako głe czy też głi. Otóż w tej sytuacji (co zdarza się dosyć rzadko), umieszcza się nad literą u dwie kropki: güe, güi. Zaznacza się w ten sposób, iż litera u, mimo że znajduje się pomiędzy g oraz e lub i, musi zostać przeczytana, jak np. w wyrazie vergüenza (czyt. vergłensa) - wstyd.
Litera C
Wymawiamy jak polskie k, kiedy stoi przed spółgłoską:
recto (czyt. rekto) - prosto, lección(czyt. leksjon)- lekcja
lub przed samogłoską a lub o:
casa (czyt. kasa) - dom, cosa (czyt. kosa) - rzecz.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy występuje po niej samogłoska e lub i (ce, ci) - wtedy wymawia się jak angielskie, seplenione th w wyrazie think (język należy umieścić między zębami) lub seplenione s. Można również wymawiać ją jak nasze polskie s, co jest popularne szczególnie w hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach Kanaryjskich oraz w Ameryce Łacińskiej, ale i nam na początek powinno wystarczyć:
np.: cena (czyt. sena) - kolacja, cine (czyt. sine) - kino.
Litera II
Do niedawna uważana za jedną z liter alfabetu, natomiast obecnie jedynie za złożenie spółgłosek o jednym dźwięku. Dźwięk trudny do wytłumaczenia, ponieważ jego wymowa jest dość zróżnicowana, w zależności od regionu. W Hiszpanii najczęściej spotykamy się z wymową j lub czegoś pomiędzy dż i dź. W Ameryce Południowej (zwłaszcza w Argentynie), można się spotkać z twardszą wymową - coś między polskimi ź oraz ż.
Litera ñ
Jak polskie ń, nieco bardziej wydłużone w wymowie ,np. mañana (czyt. maniana)- jutro
el baño (czyt. el banio) - łazienka
Litera Q,q
Jak polskie k. Zawsze występuje po niej litera u, która jednak nigdy nie jest wymawiana. Używana jest do uzyskania dźwięków que oraz qui (czyt. ke oraz ki). Tak więc na przykład słowo el queso (ser) czyta się el keso. Zbitki qa ani qo nie istnieją, zamiast q jako dźwięku k pojawia się wówczas c (ca, co). Niewielkim wyjątkiem jest tu kilka słów obcego pochodzenia: np. quark czy quórum, gdzie litera u jest wymawiana, a więc czyta się odpowiednio: kłark, kłorum.
Litera R
Jak w języku polskim, ale jest to dźwięk trochę mocniejszy, bardziej wibrujący, zwłaszcza w słowach z podwójnym r (np. el perro- pies).
Wszystkie bezokoliczniki są zakończone na r,
np. tener - mieć, trabajar - pracować, ser - być.
Litera V
Dźwięk pośredni między polskimi b oraz w. Mimo tego, co wiele osób mówi, błędem jest wymawianie "v" jak nasze czyste, wyraźne "b". Lepiej zacząć od wymowy zbliżonej do naszego "w" i z czasem wypracować sobie dźwięk między "w" i "b", np. la ventana (czyt. la wentana) - okno ,la verdad (czyt. la werda') - prawda
Litera W
Najrzadziej pojawiającą się w hiszpańskim litera, używana wyłącznie w słowach pochodzenia obcego. Wymawia się jak hiszpańskie bw wielu nazwach własnych (jak np. Walia, Wagner, Westfalia) lub też jak polskie ł w wyrazach pochodzenia angielskiego (np. Washington, washingtoniano).
Litera X
Generalnie jak w języku polskim, czyli połączenie ks. Czasem przed spółgłoską redukuje się do samego dźwięku s, np. expresión (czyt. espresjon) - wyrażenie, extremo (czyt. estremo) - ekstremalny. W wyrazach zapożyczonych z nahuatl, czyli języka Azteków, meksykańskich indian, x czytamy jako h, np. México (czyt. mehiko) - Meksyk.
Litera Y
Generalnie identyczna jak opisane wyżej złożenie liter ll: w Hiszpanii najczęstsza wymowa to j lub dźwięk między dż i dź. W niektórych przypadkach wymawiane tylko jak polskie j (zwłaszcza gdy występuje na końcu wyrazu, np. soy- jestem) lub jak i (jako spójnik i- po hiszpańsku y).
Litera Z
ak angielskie th w wyrazie think (język należy umieścić między zębami). Druga możliwa wymowa to seplenione s. Jest to identyczny dźwięk jak opisany wyżej przy literze c. W hiszpańskiej Andaluzji, na Wyspach Kanaryjskich oraz w Ameryce Łacińskiej wymawia się jak s.
A POZOSTAŁE LITERY CZYTA SIĘ TAK JAK W ALFABECIE POLSKIM.
.webp)
